سندرم مثانه دردناک چیست و چگونه توسط متخصص ارولوژی درمان می شود؟
سندرم مثانه دردناک که بیشتر با نام سیستیت بینابینی (IC) شناخته می شود، یک وضعیت دردآور و مزمن است که تشخیص آن نیز به مراتب سخت است. در این وضعیت، بعد از آنکه کلیه ها ادرار را تصفیه کردند، مثانه شما برای خالی کردن ادرار فشار می آورد حتی اگر مقدار آن کم باشد. این بیماری می تواند بر زندگی اجتماعی، ورزش، خواب و حتی بر روی شغل و حرفه شما تأثیر بگذارد. اگر چه درمان هایی که برای این مشکل استفاده می شوند وضعیت زندگی بیماران را بهتر می کنند اما هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. با این حال با پیگیری درمان می توانید علائم آن را تا حد خیلی زیادی کمتر کنید. اگر در اصفهان زندگی می کنید می توانید به متخصص ارولوژی در اصفهان دکتر علیرضا عابدی مراجعه فرمایید.
تقریباً 90٪ از مبتلایان به سندرم مثانه دردناک را زنان تشکیل می دهند. حدودا 3 تا 6 درصد از زنان بالغ و 1.3 درصد از مردان به این سندرم دچار می شوند. با افزای سن خطر ابتلا به سندرم مثانه دردناک بیشتر می شود.
از آنجایی که سندرم مثانه دردناک علائم زیادی دارد و شدت درد ها متفاوت است، ممکن است در اکثر مواقع پزشک اورولوژی به وجود بیماری های دیگری شک کند.
افرادی که به مشکل سندرم مثانه دردناک دچار هستند مجبورند به سرعت به سرویس بهداشتی مراجعه کنند. گاهی اوقات ممکن است فردی 40 الی 60 بار در روز به دستشویی مراجعه کند و شب ها نتواند راحت بخوابد.
علائم سندرم مثانه دردناک چیست؟
علائم این مشکل از یک فرد تا فرد دیگر ممکن است متفاوت باشد. گاهی اوقات فردی یک هفته علائم را تجربه می کند و فرد دیگر یک ماه و دیگری برای سال ها علائم سندرم مثانه دردناک را تحمل می کند. در بعضی مواقع این علائم بدون هیچ معالجه ای از بین می روند.
علائم شایع سندرم مثانه دردناک عبارتند از:
- فشار بر روی مثانه و شروع دردی که با پر شدن مثانه شما بدتر می شود.
- درد در ناحیه شکم، کمر، لگن یا مجرای ادراری.
- در خانم ها درد در عضله رحم، واژن یا ناحیه پشت واژن احساس می شود.
- در آقایان درد در بیضه، آلت تناسلی یا ناحیه پشت بیضه احساس می شود.
- نیاز به ادرار کردن بیشتر از 7 الی 8 بار در روز.
- احساس نیاز دائمی به ادرار کردن.
- در خانم ها شروع درد در هنگام برقراری رابطه جنسی.
- در آقایان شروع درد در هنگام به ارگاسم رسیدن یا بعد از رابطه جنسی.
دردی که افراد بعد ادرار کردن احساس می کنند ممکن است یک تیر کشیدن ساده و یا احساسی شبیه به سوراخ شدن مثانه باشد. علاوه بر این ممکن است بیمار دچار سوزش ادرار هم شود.
حدود 5 تا 10 درصد افرادی که به سندرم مثانه دردناک مبتلا هستند دچار زخم مثانه نیز می شوند.
مواردی که ممکن است علائم را بدتر کنند:
- خوردن بعضی از غذاها یا نوشیدنی ها
- استرس روحی یا جسمی
- شروع عادت ماهیانه
عوامل احتمالی ابتلا به سندرم مثانه دردناک چیست؟
هنوز مشخص نیست که چرا شخصی به این سندرم دچار می شود؛ اما دلایل احتمالی آن به شرح زیر است:
- وجود مشکل در بافت مثانه که باعث تحریک آن می شود.
- وجود عفونت و التهاب در بدن که باعث آزاد شدن مواد شیمیایی در بدن می شود.
- وجود موادی در ادرار که مثانه را تحریک می کند.
- آسیب های عصبی که باعث ایجاد درد در قسمت هایی که مشکلی ندارند می شوند.
- فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن که باعث حمله به اعضای مختلف (به طور مثال مثانه) می شود.
سندرم مثانه درد ناک چگونه تشخیص داده می شود؟
آزمایشی برای تشخیص این سندرم وجود ندارد. در صورتی که به پزشک اورولوژی مراجعه کنید، بعد از آنکه از درد مثانه صحبت کردید، پزشک اورولوژی تمام احتمالات و علائم را بررسی می کند .
ابتدا لازم است كه وجود بیماری هایی مانند عفونت ادراری، سرطان مثانه، بیماریهای مقاربتی، آندومتریوز، پروستات ملتهب، سندرم درد مزمن لگن و سنگ کلیه را رد كنند.
برخی از آزمایشات برای رد بیماری های دیگر وجود دارند که پزشک اورولوژی آن ها را تجویز می کند تا مطمئن شود عامل ایجاد درد، بیماری خاصی نیست. این آزمایشات عبارتند از:
- آزمایش عفونت ادرار
- سونوگرافی
- سیستوسکوپی
- بیوپسی مثانه و مجرای ادرار
- کشش مثانه
- کشت مایع پروستات (در مردان)
درمان خانگی سندرم مثانه دردناک
درمان خانگی سندرم مثانه دردناک شامل کارهایی است که پزشک اورولوژی برای کمتر کردن علائمتان به شما توصیه می کند. این کارها عبارتند از:
- جلوگیری از مصرف محرک ها مانند سیگار و یا خوردن غذاهایی که بعد از خوردنشان مجبورید سریعا به دستشویی بروید. برخی ازین غذاها عبارتند از: مرکبات مانند پرتقال و لیمو، گوجه فرنگی، شکلات، نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و نوشابه، نوشیدنی های گازدار، الکل، غذاهای ادویه دار، شیرین کننده های مصنوعی
- تمرین برای نگه داشتن ادرار: هر بار 15 دقیقه دیرتر به دستشویی بروید
- کم کردن استرس: با تغییر شیوه زندگی و انجام کارهایی مانند گوش دادن به موسیقی آرامش بخش و یا کتاب خواندن و… می توانید استرستان را کمتر کنید.
- پوشیدن شلوار و لباس زیر گشاد برای کاهش فشار به مثانه
- ورزش کردن
درمان های دارویی برای سندرم مثانه دردناک
اگر تغییر در سبک زندگی نتوانست مشکل شما را از بین ببرد، ممکن است پزشک اورولوژی راه های دیگری را توصیه کند. این راه ها عبارتند از :
- فیزیوتراپی برای آرام کردن عضلات لگن
- تجویز داروی آمیتریپتیلین برای رفع اسپاسم مثانه
- تجویز داروی پنتوسان (المیرون) برای بازسازی پوشش بافت مثانه
- تجویز داروی هیدروکسیزین
- تجویز داروی دی متیل سولفوکسید (DMSO) برای کم کردن التهاب (به علت عوارضش در اکثر مواقع تجویز نمی شود)
درمان های پزشکی برای سندرم مثانه دردناک
اگر هیچ کدام از درمان های قبلی مشکل علائم سندرم مثانه دردناک را حل نکردند، جراح کلیه و مجاری ادراری اورولوژی به سراغ درمان هایی که با عمل جراحی و تحت بیهوشی هستند می رود.
اگر تاکنون توسط یک متخصص ارولوژی معاینه نشده اید بهتر است که هر چه زودتر مراجعه کنید. پزشکان جراح از روش های زیر برای حل مشکل مثانه دردناک استفاده می کنند:
- کشش مثانه: اثر این روش معمولاً کمتر از 6 ماه باقی می ماند.
- استروئید: در صورتی که بر روی مثانه تان زخم هایی به نام ضایعات هانر دارید، پزشکان جراح آن ها را با تزریق استروئید از بین می برند.
درمان سندرم مثانه دردناک پیشرفته
اگر تغییر در شیوه زندگی، داروها و روش های جراحی بالا اثری نداشت، دکتر متخصص اورولوژی از روش های زیر برای کمتر کردن علائم استفاده می کند:
- عصب زدایی
- تزریق بوتاکس به عضله مثانه
زمانی که هیچ راهی برای کمتر کردن علائم بیمار باقی نماند، دکتر متخصص اورولوژی داروی سیکلوسپورین را برای سرکوب سیستم ایمنی بدن تجویز می کند و یا با استفاده از جراحی مسیر ادرار را عوض می کند تا ادرار از مثانه عبور نکند.
در نهایت استفاده از مسکن و انجام طب سوزنی کمک بزرگی برای کنترل درد محسوب می شوند.
مترجم: یگانه عرب